‘Travma tedavilerinde giderek daha fazla tercih edilen EMDR tekniği çocuklara da uygulanabilir mi? Bu teknik çocuklarda da olumlu sonuçlar yaratabilir mi?’ EMDR tekniğiyle tanışan birçok kişinin ilk aklına gelen sorulardan biri budur.
Bu sorunun çeşitli nedenleri vardır. Her şeyden önce EMDR, bir terapi yaklaşımı olarak geleneksel yöntemlerden daha hızlı sonuç vermekte; süreç danışan tarafından daha kolay izlenebilmektedir. Üstelik ilk zamanlarda sadece travmatik olaylar sonrasında uygulansa da teknik, günümüzde çok geniş bir yelpazedeki sorunların çözümünde kullanılmaktadır. Bu özellikleri nedeniyle EMDR’ın çocuk ve ergenlerde uygulanıp uygulanmayacağı sıklıkla akla gelen bir sorudur.
EMDR: Travmatik Anıyı Normalleştirmek
Tıpkı yetişkinler gibi çocuklar da acı veren bir deneyim yaşadıklarında, bu deneyimin anıları zihinlerinde ya da bedenlerinde iz bırakır. Gerekli destek verilmemesi durumunda , zaman içinde bu anılar su yüzüne çıkacak ve kişiyi olumsuz etkileyecek; çocuğun kişilik oluşumuna sekte vuracak, sosyalleşmesini ve hayattaki işlevselliğini olumsuz etkileyecektir.
Bellek açısından yaşanan olaylar çoğu zaman sıradandır ve herhangi bir sorun olmadan işlenir. Ancak bazen sıra dışı bir acı, kayıp, şok yaşanır ve yaşanan travmayı anıya dönüştürmek için zihin işlemesi, yaşanan yoğun duygular nedeniyle mümkün olmayabilir. İşlenmediği için de olayın bir anıya dönüşmesi, bir diğer deyişle anlamlandırabilmesi mümkün olamaz. İşte travmatik anı dediğimiz budur.
EMDR yaklaşımına göre duygu bozukluklarının arkasında bu depolanmamış travmatik anılar yatar. Bu nedenle tedavinin özünde travmaya neden olan olayın belleğe işlenmesi yatar.
EMDR Çocuklara Nasıl Uygulanır?
Peki EMDR çocuk ya da ergenlere uygulanabilir mi? Bu sorunun yanıtı olumludur. Hatta yazının girişinde saydığımız olumlu nitelikleri ve uygulamasında yaş sınırının olmaması nedeniyle EMDR son dönemlerde çocuklarda tercih edilen bir teknik olarak göz doldurmaya başlamıştır.
Tıpkı yetişkinlerde olduğu gibi çocuklarda da terapi basit bazı göz hareketlerinin tekrarıyla gerçekleşir. Danışandan bazı anıları hatırlaması ve yeniden anlamlandırması beklenir.
EMDR Hangi Durumlarda Uygulanır?
Küçük yaştaki çocukların yaşadığı bağlanma bozuklukları, ayrılmaya bağlı duygusal sonuçlar, kayıplar, fobiler, kaygı bozukluklarının yönetilmesinde; Travma Sonrası Stres Bozukluklarının tedavisinde EMDR bir teknik olarak karşımıza çıkmaktadır.
Küçük çocuklarda ve ergenlerde özgüven gelişimi, özdeğer ve belirli bir alandaki performansa yönelik destek gibi alanlarda da EMDR uygulamalarının sonuç verdiği bilinmektir. Fiziksel bir nedenle açıklanamayan karın ağrıları, baş ağrıları, mide bulantıları; sınav kaygısı, akran zorbalığı hatta cinsel taciz gibi alanlarda EMDR etkili sonuçlar vermektedir.
Okula çağındaki çocuklarda okula uyum sağlayamama, akademik başarı sorunları, sınıf içinde özgüven sorunları, akranlarla iletişimsizlik, konsantrasyon sorunları ya da depresyon gibi sorunlarda da EMDR çocuk ve ergenlerde hızlı ve etkili sonuçlar yaratabilmektedir.
EMDR’ı Kimler Uygular?
Çocuklarda olumlu sonuçlar sağlamakla birlikte EMDR uygulamasının belki de en önemli kriteri tekniği doğru uygulayan bir psikolojik danışman bulmaktır. Çocuklara EMDR uygulaması için, çocuklara dair uygulamalar konusunda özel sertifika almış bir uzmana danışmak önemlidir.
