Neden Dünyanın Pek Çok Ülkesinde Öğretmenler Artık Not Vermiyor!

Teknoloji ve sosyal medya eğitimi dönüştürmeye devam ediyor. Bilgiyi iyi yöneten okullarda, sınıflar üretim merkezleri haline gelmeye başladı; STEM laboratuvarları öğrencilerin taşıdığı ya da ürettiği çeşit çeşit araçla dolu. Öğretmenler artık tahta başında daha az zaman harcıyor daha çok sınıf içindeki heyecanlı hareketi ve değişimi izlemeye çalışıyorlar. Dünyada teknoloji alanında neler olduğunu fark eden okullar, öğretmenler ve aileler eğitimin bu cesur yeni dünyasında kendilerine yer bulmaya çalışıyorlar.  

Öte yandan hızla değişen teknoloji beraberinde pedagojinin de sınırlarını zorluyor. Bence teknolojinin yanı sıra eğitimcilerin benimsemeleri gereken bir başka değişim daha var. Son yıllarda yüzlerce öğretmen tarafından benimsenen ama hala binlerce öğretmene ulaşması, anlatılması gereken bir büyük hareket: Notsuz Sınıflar.

Not Vermemek Öğretmenin Gücünü Elinden Almaz mı?

Notsuz sınıflarda öğrenme nasıl oluyor diye düşünüyor olabilirsiniz. Oysa bu yolla çok başka bir sınıf yaratmak mümkün. Gelin öğretmenlerin sayılar, harfler, yüzdeler, renkler ya da başka hiçbir şekilde öğrencilerin performansının etiketlemediği; öğrenci gelişim kartlarının olmadığı, sınavların çok eskilerde kalmış nostaljik bir tekniğe dönüştüğü bir okul hayal edin.

Notsuz bir sınıfta yıllardır bildiğimiz her şeyin tepetaklak olacağını düşünebiliriz.  Bu sınıflarda geleneksel  ‘başarı’ kavramı yok olur; kitapları ya da öğretmenlerin sözlerini ezberleyerek kendilerini gösteren öğrenciler; sadece kendi sözünün doğruluğunu savunan eğitimciler güçlerini kaybederler. Öğrenciler sınavlar için çalışmak yerine kendi önceliklerini tasarlar; yaratıcılık, merak ve hayal güçlerine göre ilerler ve bu da  öğretmenleri öğrencilerinin başarısını değerlendirebilmek için yeni yollar aramaya zorlar.

Sadece Birleşik Devletlerde 8000 Öğretmen Not Vermiyor!

Bu yazdıklarım size gerçekçi olmayan bir teknik gibi gözüktüyse notsuz sınıfların şimdiden oluşturulduğunu ve etkileyici sonuçlar vermeye başladığını söylemeliyim. Hatta Birleşik Devletler’de binlerce öğretmen öğrenmenin ölçülmesine ilişkin yeni teknikleri tasarlayan büyük bir hareketi başlattılar.

Öğretmenler Not Vermiyor (Teachers Throwing Out Grades) adlı facebook grubunun 8000 üyesi günlük olarak notsuz sınıflara dair fikirlerini, stratejilerini ve başarı öykülerini paylaşıyorlar. Bazı öğretmenler öğrenci değerlendirme tekniklerinin değişmesi konusunda yöneticileri de ikna etmeye çalışırken, bazı öğretmenler okullarında not verilmeden değerlendirilen pilot sınıflar oluşturmaya başladılar.

Gerçek Öğrenme ve Gelişimi Yakaladık!

Ben öğretmen olarak not vermekten vazgeçeli 10 yıldan fazla oldu. Bir dönem sınıftaki öğrencilerimin yarısından fazlası geçer not alamayınca not vermenin nasıl tek taraflı bir değerlendirme olduğunu fark ettim. Öğrencilerin çoğunun dersi tekrar etmelerinin nedeni bilmemeleri değil sadece dönem ödevlerini yapmamış olmalarıydı!

Bir yıl sonra, değerlendirme yöntemimi öğrenci gözlemi, karşılıklı görüşmeler, tekrarlar ve öğrencinin kendine yönelik değerlendirmesiyle gerçekleştirmeye başladım. Birden öğrenciler verdiğim ödevlerin tamamını yapmaya, dersleri daha istekli izlemeye ve hatta okulun yaptığı klasik sınavlarda yan sınıflardaki arkadaşlarından daha yüksek notlar almaya başladılar.

Deneyimlerine göre notsuz bir sınıf yaratırken öğretmenlerin izleyebileceği 4 basamak var:

1. Önce öğrencilerinize Sorumlu Olun: Öğretmenler olarak bütün öğrencilerimize sahip olabilecekleri en iyi öğrenme şansını vermekle yükümlüyüz. Bu öğrencilerin notlarından, başarısından bağımsız olarak yerine getirmemiz gereken bir sorumluluk.  Bu yüzden, notsuz bir sınıf yaratırken meslektaşlarınızın ne düşüneceğinden çok öğrencilerinizin başarısı üzerine odaklanmanız gereklidir.
2. Ailelere neden not kullanmayacağınızı açıklayın: Ebeveynlere çocuklarının kendi öğrenme sorumlulukları taşımaları ve öğrenmeleri konusunda kapsamlı bir destek vermeyi planladığınızı açıklayın. Bu tekniğin çocukların öğrenme davranışını nasıl değiştireceğini onlara açıklayın.
3. Okuldaki ve veliler arasındaki fikir liderleriyle birlikte çalışın. Yapmaya çalıştığınız şeyin geleneksel eğitim yapısıyla taban tabana zıt olduğunu ve bu konuda iyi bir halkla ilişkiler çalışması yürütmeniz gerektiğini unutmayın. Okuldaki ve veliler arasındaki fikir liderlerine öğrenmenin değerlendirilmesinden değil, sadece notlardan vazgeçtiğinizi açıklayın. Kuru bir not yerine öğrencinin gelişiminin değerlendirildiği konuşmanın çok daha etkili olacağını anlatın.
4. Süreci öğrencilerinize açıklayın, birlikte çalışın. Eğer bölgenizdeki milli eğitim yönetmelikleri doğrultusunda mutlaka nir not vermek zorundaysanız, bu notları öğrencilerle birlikte verin. Her biriyle tek tek görüşün. Bu dönem hangi bilgileri edindiler? Hangi sorumlulukları yerine getirdiler? Hangi farkındalık ve becerileri geliştirdiler? Bu soruların değerlendirilmesinin ardından notunun ne olacağına birlikte karar verin.

Alternatif değerlendirme teknikleri size gerçekçi olmayan bir fikir gibi gözüküyor olabilir. Ancak öğrencileri not almanın baskısından kurtardığımız zaman gerçek gelişimin ve öğrenmenin kapılarını açmış oluyoruz.

Bu yazı Birleşik Devletlerde notsuz sınıflar hareketini başlatan Mark Barnes tarafından, Education Week’in ‘Eğitimde Oyun Planını Değiştiren 10 Hareket’ adlı raporu için hazırlanmıştır.

Dosya | Eğitimde Oyun Planını Değiştiren Hareketler yazı dizimizin diğer konusu olan Dünyada Binlerce Öğretmenin Katıldığı ‘Not Yok’ Hareketi Nedir? başlıklı makalemizi okuyabilirsiniz.