PISA 2018 sonuçları açıklandı. Sonuçlarıyla her zaman üye ülkeler arasında tartışmalara yol açan sınava Türkiye’den 15 yaşındaki öğrencilerin yüzde 73’ünü temsil eden 186 farklı okuldan 6 Bin 890 öğrenci katıldı.
PISA sonuçlarının yorumlandığı sonuç raporunda ülkelerin sınavdaki başarılarının yanı sıra eğitim- okul hayatına ve öğrencilerin beklenti ve düşüncelerine ilişkin başka bazı verileri de bulmak mümkün. Peki bu veriler neler? Bu makalede Türkiye’deki okul ortamına dair yer alan bazı verileri sizlerle paylaşmak istiyoruz.
Sosyoekonomik Düzey Başarıyla Doğrudan İlişkili
Öncelikle her PISA raporunun altını çizdiği sosyo-ekonomik bir gerçeğin altını bir kere daha çizelim. PISA 2019 raporuna göre diğer ülkelerde olduğu gibi “Türkiye’de sosyoekonomik düzey ile başarı arasında anlamlı bir ilişki olduğu görülüyor. Sosyoekonomik olarak en üst %25’lik dilimde yer alan öğrencilerin ortalama okuma puanı 513 iken en alt %25’lik dilimdekilerin 437.”
PISA sonuçları, bir ülkede eğitim kurumlarına yapılan harcama arttıkça ülkenin ortalama başarısının da arttığını gösteriyor. Bu bağlamda Türkiye, eğitime ayrılan kaynakları artırması gereken ülkeler arasında sayılıyor.
Kızlar Daha Başarılı
Peki Türkiye cinsiyetler arasında başarı açısından nasıl bir performans gösteriyor? PISA 2018’e katılan tüm ülke ve ekonomilerde, okuma alanında kız öğrenciler erkeklerden daha iyi bir performans sergiliyor.
OECD ülkeleri ortalamasına göre okuma alanında kız öğrenciler erkeklerden 30 puan fazla alırken Türkiye’de kızlar okuduğunu anlama becerisinde erkeklerin 25 puan ilerisine yer alıyor.
Matematik sonuçları açısından ise kız ve erkek öğrencilerin puanları birbirlerine denk. Fen bilimleri alanında OECD ülkeleri ortalamasında kızlar erkeklerden iki puanlık daha iyi bir performans ortaya koyarken, Türkiye’de kızlar fen bilimlerinde erkeklerin yedi puan önünde.
Bununla birlikte neredeyse tüm ülkelerdeki eğitim sistemlerinde kızlar, başarısız olma korkusunu erkeklerden daha çok dile getiriyor ve iki cinsiyet arasındaki bu ayrım en yüksek başarıyı gösteren öğrenci grubu içinde görülüyor.
Kız ve Erkeklerin Meslek Tercihleri Aynı Değil
Türkiye’de matematik ve fen bilimlerinde yüksek başarı gösteren öğrenciler arasından her üç erkek öğrenciden birisi 30 yaşına geldiğinde mühendis ya da bilimle ilgili bir meslekte çalışıyor olmayı beklerken, kızlar arasında bu oran her beş öğrenciden birisi şeklinde seyrediyor.
Yüksek başarı gösteren her iki kız öğrenciden birisi sağlıkla ilintili bir meslek sahibi olmayı beklerken, erkekler arasında sağlıkla ilintili bir meslek sahibi olmayı bekleyenler her dört öğrenciden birisi oluyor.
Öğrenciler Kendilerini Nasıl Hissediyor?
Sınava katılan öğrencilere uygulanan anket sonuçlarına göre Türkiye’deki öğrencilerin %44’ü kendilerini hayatlarından memnun olarak tanımlıyorlar. Bu oran, 10 puanın en yüksek yaşam doyum seviyesi olduğu bir puanlama sisteminde 7-10 aralığında puanlayan öğrencileri temsil ediyor.7-10 puan arasında bulunan öğrencilerin OECD ortalaması ise%67.
Öte yandan Türkiye’deki öğrencilerin %13’ü ise kendilerini her zaman mutsuz hissettiklerini belirtiyorlar.
Öğrencilerin yüzde 86’sı zor durumlarla karşılaştıklarında çıkış yolu bulabilecekleri fikrine katılırken (OECD ortalaması: %84) %66’sı başarısız olduklarında başkalarının kendileri hakkında ne düşüneceği hakkında endişeleniyor (OECD ortalaması %56).
Öğrenciler Okulda Zorbalığa Maruz Kalıyor
PISA 2019 raporunun ortaya çıkardığı bir başka gerçek öğrencilerin zorbalık yaşadıkları gerçeği. Rapora göre Türkiye’de öğrencilerin %24’ü ayda en az beş kere akran zorbalığına maruz kaldıklarını belirtiyor. Bu oran OECD ülkelerinde %23.
Ayrıca Türkiye’deki öğrencilerin %24’ü (OECD ortalaması: %16) kendilerini okulda yalnız hissettiklerini ifade ediyor.
Öğretmenlerle İlişki Nasıl Gelişiyor?
PISA raporuna göre öğrencilerin %67′ si öğretmenlerinin, öğretmekten keyif aldığını düşünüyor. Bu oranın OECD ortalaması %74.
Ayrıca Türkiye’deki öğrencilerin %25’i (OECD ortalaması %26), öğretmenlerinin öğrencilerin sessiz olması için uzun süre beklemek durumunda olduğunu belirtiyor.
Kaynak: Bu yazının hazırlanmasında BBC Türkçe’de yayınlanan ‘PISA testi 2018 sonuçları açıklandı: Türkiye yine tüm alanlarda OECD ortalamasının altında’ adlı makaleden faydalanılmıştır.
