Dünyanın hemen hemen her ülkesinde öğrenciler lise eğitimlerini bitirirken sınavlara girer ve bu sınavlardaki başarılarına göre üniversitelere yerleşirler. Farklı ülkelerin uyguladığı sınavlar özünde birbirlerine benzese de uygulama biçimleri, soru içerikleri gibi unsurlar da bize o ülkenin sosyo-kültürel düzeyiyle ilgili ipuçları verir.
Geçtiğimiz günlerde, Galatasaray Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümünden mezun olan Oğul Tuna’nın kendi sosyal medyasında paylaştığı Fransa’daki Lise Bitirme Sınavı sorularını bu farklı görmek ve kendi öğrencilerimizin düzeyiyle yüzleşmek açısından ilginç bir deneyim oldu.
Yaptığı paylaşımlarda Fransa’daki sınav sistemi ve sorular nedeniyle üniversitelerin doluluk oranının Türkiye’ye oranla çok daha düşük olduğunu kaydeden Tuna, öğrenci ve eğitimin kalitesini ise eğitimcilerin sorgulaması gerektiğini ifade etti. İşte Fransa’da lise bitirme sınavlarında sorulan sorulardan bazıları:
Philo L (Edebiyat) konuları:
1. Konu: Zamandan kaçmak mümkün müdür?
2. Konu: Bir sanat eseri nasıl iyi biçimde açıklanır?
3. Konu: HEGEL’den alıntılanan metni (doğa kanunları ile beşerî -hukuktan doğan-kanunların arasındaki farka dair) açıklayınız.
Philo ES (Ekonomik ve toplumsal):
1. Konu: Ahlak, en iyi siyaset midir?
2. Konu: Emek, insanları ayrıştırır mı?
3. Konu: Leibniz’ten alıntılanan metni (özgürlük, daha doğrusu özgür irade üzerine) açıklayınız.
Philo S (Bilim):
1. Konu: Çok sayıda kültürün varlığı insan türünün birliği önünde engel oluşturur mu?
2. Konu: Ödevlerini tanımak, özgürlüğünden vazgeçmek anlamına gelir mi?
3. Konu: Freud’dan alıntılanan metni (bilimsel araştırmanın zaman içinde seyri üzerine) açıklayınız.
Philo T (Teknolojik):
1. Konu: Yalnızca değiştirilebilir olan şeyin mi değeri vardır?
2. Konu: Kanunlar bizi mutlu edebilir mi?
3. Konu: Montaigne’den alıntılanan metni (bilgi üzerine) açıklayınız.
Histoire – Géographie S:
Tarih: Aşağıdaki 2 konudan 1 seçilerek açıklanacak:
1. Konu: 1949’dan bu yana Çin ve dünya
2. Konu: Maastricht Anlaşması’ndan bu yana Avrupa Yönetimi
Coğrafya: Harita üzerinde küreselleşmede bölgelerin eşit olmayan bütünleşmesini gösterme.
S – L: Tarih:
1. Konu: II. Dünya Savaşı’nın sonundan bu yana çatışma merkezi olarak Yakın ve Ortadoğu
2. Konu: Dreyfus Olayı’ndan bu yana Fransa’daki büyük siyasal krizlerde kamuoyu ve medya
konularında analitik bir“kompozisyon” yazınız.
Bu sorularla girilen sınavlardan sonra da “Okula girmek kolay fakat çıkmak zor” diye bir söz var Fransa’da. Herkes bir yere kabul alabiliyor ama lisans eğitimi cidden zorlu, herkes bitiremiyor. Taşra üniversitelerinde çoğu bölüm boş” dedi.
Fransa Eğitim Sistemi
Fransa’da üniversiteye giriş sınavından ziyade liseden mezun olma/diploma alma sınavı (Bakalorya) yapılıyor. Öğrenci bu sınavlardan aldığı nota göre sıradan bir okula ya da, ülkede “Grandes Ecoles” denilen (Büyük Okullar) prestijli birtakım okullara (Sciences Po, ENA gibi) girebiliyor.
Bu okullara BAC (bakalorya) sahibi olan Fransızlar gibi AB içinden ya da Türkiye gibi diğer ülkelerden öğrenciler de gerekli şartları karşıladıklarında (Not ortalaması, Fransızca dil bilgisi gibi) kaydolabiliyor.