DEHB’li çocuğunuz evdeki makinelerin içini çok merak ediyor, evde alet çantasından bulduğu gereçler ile sürekli makinelerinizi açarak nasıl çalıştıklarına bakıyor. Aslında bunda bir sıkıntı yok. Ama makineleri açmaya çalışırken kendisine zarar verme ihtimali ve açtığı makinelerin bir daha çalışmama durumu söz konusu olduğunda işler değişiyor…
Neden DEHB’li Çocuklar Her Şeye Dahil Olma İhtiyacında?
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu olan çocuklar davranışlarının sonuçlarını düşünme konusunda ciddi zorluklar yaşarlar. Dürtülerini kontrol etmekte zorlanır, anlık karar verirler ve dikkatlerini çeken bir şey karşısında kendilerini durdurmaları kolay olmaz. Bir başka deyişle çocuğunuz evdeki o pahalı saati açıp içine baktıktan sonra neler olacağını düşünmez. Hatta babasının çalışma odasında bulduğu lehim aleti ile kendisini yakabileceğini de düşünemez. O sadece anı yaşar, yeni bir şey keşfetmiş olmanın mutluluğu ile farklı araç gereçleri incelemeye ve kullanmaya devam eder.
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu olan çocuklar merak duygularını her şeye dahil olarak yaşarlar. DEHB’li çocuğu olan bir anneden “çocuğum her şeyin içinde” cümlesini çok sık duyarız. Çünkü DEHB’li çocuk ancak bir şeyin fiilen içine girebildiğinde öğrenme sürecini başlatır, fiziksel keşif ile öğrenmek onların en büyük keyfidir.
Çocuğum Merakını Beslemek Önemli
Elbette çocuğunuzun kendisine ya da bir başkasına zarar vermemesi için keşfetme heyecanını az da olsa sınırlamanız gerekiyor. Diğer yandan da Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan bir yetişkinin şu cümlesini unutmamalı; “çocukken her şeyin içinde dahil olma durumum sayesinde 35 yıllık başarılı bir mekanik mühendisliği geçmişim var.”
Çocuğunuzun herhangi bir zarar görmeden mekanik ve mühendislik alanındaki ilgisini desteklemek mümkün. Sizin için kabul edilmeyecek davranışları net bir şekilde belirleyerek sizin rehberliğinizde çocuğunuzun merak duygusunu öğrenme fırsatlarına çevirebilir.
İşe yarayabilecek birkaç fikir:
- Çocuğunuzun kendisine ya da bir başkasına zarar vermeden içini inceleyeceği nesneler seçmesine yardım edin. Düşük fiyata eski mekanik aletleri satan dükkanları ziyaret edebilir, oradan alışveriş yapabilirsiniz. Böylelikle evdeki makinelerinizi çocuğunuzdan korumuş olabilirsiniz.
- Sadece çocuğunuza ait bir alet çantası yapın. Ufak bir ödüllendirme sistemi kurarak yeni araç gereçler kazanmasını sağlayabilirsiniz.
- Çocuğunuzun gerçek alet çantasını kullanabileceği belirli saatler planlayın. Bu saatler anne ve babasıyla beraber vakit geçirmesini de sağlayacaktır.
- Alet çantasındaki aletlerin kullanımı hakkında net kurallar listesi oluşturun ve kurallara uyulmadığı takdirde neler olacağına beraber karar verin.
verywellmind.com adlı sitede yayınlanmış olan ‘help, my son takes everything apart’ adlı makaleden uzman psikolojik danışman Bingül Kemiksiz Uzel tarafından çevrilmiştir.