İlber Ortaylı hocanın en az sohbeti kadar kitapları da muhteşemdir. Size ilk 5 dakikada ‘Bu kadar bilgi bir ömre nasıl sığar?‘ duygusunu yaşatan Ortaylı Hoca’nın geçtiğimiz aylarda bir kitabı yayınlandı. İlber Ortaylı’nın kendi birikimlerinden faydalanmak isteyen okuyucular için hazırladığı kitap kısa zamanda çok sayıda okuyucuya ulaştı.
Okunması gerekenlerden, gezilmesi gereken şehirlere, seyredilmesi gereken filmlere, dinlenmesi gereken müziklere kadar çok sayıda önerinin bulunduğu kitaptan küçük alıntılar sunduğumuz yazımızın kitabın tümünü okumak konusunda iştahınızı kabartacağını düşünmek istiyoruz.
İşte size İlber Ortay’lının önerilerinden bazıları:
Öğrenme Üzerine Öneriler
“Esas olan 25’ine kadar öğrendiklerinizdir. O yaşa kadar okuduğunuz kitaplar, seyrettiğiniz filmler, gördükleriniz hayatınız boyunca sizinle kalır. Belli yaşlardan sonra öğrendiklerinizi aynı hızla unutuyorsunuz.”
“Ne yaşadıysanız yüzünüze yansır. İnsanın yüzü bir kitap gibi okunabilir. İfadeniz bomboşsa da hiçbir şey yaşamadığınız fark edilir. Bundan kaçının. Monotonluktan uzaklaşın. Yüzünüz ifadesiz kalmasın.”
“Hiç şüphesiz Dede Efendi’yi bilmeniz gerekiyor. Hafız Post’tan, Abdülkadir Meragi’den, Buhurizade Mustafa Itrî’den, Hacı Arif Bey’den, Rahmi Bey’den, Mesut Cemil’den haberdar olmanız yetmez, bestelerini de bileceksiniz.”
“Ezber ve tekrar eğitimin temelidir. Lisan da matematik de coğrafya da ezberleyerek öğrenilir. Gençlere tavsiyem bunlara kanıp ezberi bırakmamalarıdır.”
“Herkesi dönemiyle tanımanız gerekir. Sanatçıların, devlet adamlarının yaşadıkları dönemi bilirseniz, çağının bir insanı nasıl şekillendirdiğini de görürsünüz. Bu sayede, verilen eserleri, yapılan işleri de daha iyi anlarsınız.”
“Bir dil sadece gramer kitaplarıyla öğrenilmez. Farklı kaynaklar kullanmayı da bileceksiniz. Örneğin Batı dillerini öğrenmek için İncil faydalıdır. O dili konuşan çocuklar için yazılmış tarih kitaplarıyla, birtakım hatıratlar da çok işe yarar.”
“Bir toplum ancak filoloji bilgisine sahipse bütün zamanları kontrol ediyordur, musiki ve matematikten anlıyorsa bütün insanlıkla irtibat kurabiliyordur.”

Kendinizi Aşmak Üzerine Öneriler
“Cesur olun. Kendinizi rahat hissettiğiniz alanın dışında bir pencere açın. O pencereyi açıp dışarıda farklı dünyalar görebilirseniz, bir eşiği de atlamış olursunuz.”
“İstediğiniz yere gelmek için, insanların sizi bulmasını beklemeyin. Siz çabalayın ve iyi insanları bulmak için uğraşın.”
“Kendinizi geliştirmek için hiç bilmediğiniz bir alanla da ilgilenin, müzikten de anlayın dans da edin. Milletin derdini dert edin.”
“Becerilerinize gerçekten uyan mesleği seçin. Kendi kapasitenizin altında çalışmayın, kendinize bol ya da dar gelen bir gömleği giymekten kaçının.”
“Okuyup yazarak çalışanlara, sabahları çalışmalarını, bilhassa da notlar alarak çalışmalarını katiyetle öneririm. Sabahların özel havasından faydalanmak gerekir.”
“İyi düşünmek için esasen yalnız kalmak gerekir. Maalesef Türklerin böyle bir kabiliyeti yoktur. Türkler yalnız olmamanın getirdiği garantiye, yani tehlikeden uzak yaşamanın konforuna güvenir ama bu da yaratıcılığı öldürür.”

Dünyayı Tanımak Üzerine Öneriler
“Dünya sadece yaşanılan yerden ibaret değil, yeni yerler görün, yeni kişilerle tanışın. Farklı deneyimler tadarsanız dünya görüşünüz de değişecektir.”
“Okumuş insanın görmesi gereken beş şehir: Petra, Antakya, Palmira, Efes ve İskenderiye… İstanbul bile bu şehirlerden sonra ortaya çıkmıştır.”
“Bir şehri gezmek emek ister. Okuyacaksınız, harita bulacaksınız, notlar alacaksınız, fotoğraf çekeceksiniz ve defter tutacaksınız.”
“İslamiyet’in en hoş yaşandığı yer Saraybosna’dır. Orada Müslümanlık, Osmanlılık ve medeniyet birleşmiştir. Ezan sade insan sesiyle okunur, pek güzeldir.”
“40’lı yaşlar insana bir olgunluk, sakinlik, derinlik getirir. Birini 40’ından sonra daha iyi sevebilirsiniz, hatta daha iyi bir âşık olursunuz.”
“İlla aynı hayat görüşünü paylaştığınız insanlarla dost olacaksınız diye bir kural yoktur. Ben her dostumun hayat görüşünü paylaşmam ama görüşlerinden faydalanırım.”