Çocuklarınıza sosyal medya bilinci kazandırabilir misiniz? Onların sosyal medyayı daha özenli kullanmalarını sağlayabilir misiniz? Onları sosyal medyanın olumsuz etkilerinden olabildiğince korumak için ne yapabilirsiniz? Çocuklarınızın sosyal medya etkileşimlerinden daha az görmesini nasıl sağlarsınız? Sosyal medya üzerine çalışan neredeyse tüm uzmanlar bu sorulara aynı yanıtı veriyor: Ebeveyn olarak önce siz sosyal medya bilinci kazanın!
1. Önce Kendi Alışkanlıklarınızı Gözden Geçirin!
Çünkü elinden telefon düşmeyen, sürekli sosyal medya mesajlarını kontrol eden ebeveynin çocuklarını daha az sosyal medya kullanma konusunda uyarması inandırıcılıktan ne kadar uzaksa çocukların bu uyarıyı ciddiye almaları da o kadar zordur.
Pek çok ebeveyn dakikalarla ifade edilecek sıklıklarla telefonlarını ve sosyal medya mesajlarını kontrol ediyor. Pek çoğu yanlış olduğunu bilmelerine rağmen trafikte araba kullanırken sosyal medya hesaplarını kontrol ettiklerini itiraf ediyorlar. Bazı yetişkinler eğer telefonlarına 5-6 dakikadan daha uzun bir süre ulaşamazlarsa çok endişelendiklerini, ellerinin altında telefonları olmadan yaşam sürdürmeyi hayal bile edemediklerini belirtiyorlar. Aslına bakarsanız bütün bu davranışların tek bir açıklaması var: Anne babaların telefon ve sosyal medya bağımlılıkları çocuklarınkinden çok daha ciddi bir problem.
Peki ebeveynler teknolojiye böyle düşkünken çocuklarının daha kontrollü olmalarını isteyebilir mi? Çocuklarına belirli saatlerde telefon kullanmayı yasaklayan ama kendisi telefonundan ayrılamayan anne babalar kuralların işe yarayacağını düşünebilirler mi? Çocuklarıyla konuşurken bir yandan mailini kontrol eden, akşam yemeğinde Facebook’a bakan, dışarıda bir buluşmada bile aile üyelerinin yüzüne değil telefonunun ekranına bakan bir ebeveynin uyarıları ne kadar inandırıcı olabilir?
Bu nedenle çocuklarının sosyal medya bilinci kazanmasını istemek, teknoloji ve sosyal medya kullanımını doğru yönetmek, önlemler almak isteyen tüm anne babaların ilk olarak yapmaları gereken kendi alışkanlıklarını gözden geçirmek olacaktır. Böylece çocuğun karşısında sosyal medya bilinci olan bir ebeveyn olacaktır.
2. Çocuklarınızla Sosyal Medya Üzerine Konuşun
Çocukların sosyal medyada geçirdikleri sürenin azaltılmasının yanı sıra sosyal medya bilincine sahip kullanıcılar olmaları da önemlidir. Bunu sağlamak için çocuklarınızla düzenli olarak konuşmanız ve doğru kullanım hakkında bilgi vermeniz çocuğunuzun sosyal medya bilincine sahip olmasını sağlayacaktır.
Öncelikle çocuklarınıza güvenli sosyal medya kullanımı üzerine bilgilendirmelisiniz. Kişisel bilgilerini paylaşmamaları, yabancılarla iletişime girmemeleri, hesaplarını herkese açık hale getirmemeleri gibi konuların altını çizmek çocuğunuzun tanımadığı kişilerle iletişime geçmemesi konusunda uyarmak atılacak ilk adımlardandır. Ayrıca çocuğunuzun profilini açarken bilgisayarınızın çocuk güvenlik ayarlarının yapıldığından emin olmalısınız.
3. Yerine Ne Koyacaksınız?
Çocuğunuzun teknolojik oyuncaklardan ve sosyal medyadan uzak tutmayı sadece saat sınırlamalarıyla başaramazsınız. Her şeyden önce sosyal medyadan ergenler açısından çok çekici ve heyecan verici bir platform olduğunu kabul etmelisiniz. Bu yüzden de çocuğunuza ‘Bilgisayarı bırak kitap oku!’ ya da ‘Bu zamanı da ödev yaparak geçir!’ diyemezsiniz.
Çocuğunuzun ekran dışında geçireceği zamanlarda en az o kadar ilgi çekici başka etkinlikler bulmalısınız. Bu etkinlikler özellikle de ilk günlerde teknolojik içerikli başka alternatifler arasından seçilebilir. Çocuğunuzla birlikte film izleyebilir, arkadaşlarıyla sinemaya gitmelerini önerebilirsiniz.
Ancak yavaş yavaş teknolojik olmayan seçenekleri de gündeme almalısınız. Daha fazla bedensel faaliyet, daha fazla sosyalleşme olanağı bir süre sonra çocuğunuzun alışkanlıklarını da değiştirecektir.
4. Çocukların Sistemi Aldatmalarına İzin Vermeyin
Pek çok sosyal medya platformuna giriş yaşı 13’tür ve bu kısıtlama hem yasal hem de pedagojik sınırlar dikkate alınarak belirlenmiş bir standarttır.
Eğer çocuklarınızın sisteme doğru olmayan doğum tarihleri vererek üye olmalarına izin verirseniz her şeyden önce onların yalan söylemelerine destek vermiş olursunuz. Ancak daha önemlisi çocuğunuzu yaşlarına uygun olmayan içeriklerle karşılaşacakları ve korumasız olacakları bir ortamda yalnız bırakmış olursunuz.
5. Teknoloji Konusunda Siz de Bilgilenin.
Pek çok aile teknolojiyle ilişkili işleri sadece çocuklarına bırakır ve hiç ilgilenmezler. Eğer evde ergen bir çocuğunuz varsa teknoloji ve çocuğunuzun kullandığı programlar hakkında bilgi edinmeniz önemlidir.
Öncelikle sosyal medya platformları hakkında güncel bilgilere sahip olun. Daha sonra bu ağlardaki yeni eğilimler, son moda oyunlar, paylaşımlar konusunda güncel bilgilere ulaşmaya çalışın. Sosyal medya bilincine sahip diğer anne babalardan, öğretmenlerden sosyal medyada neler olduğunu öğrenebilir; riskli olabilecek uygulamalar konusunda onlarla işbirliği yapabilirsiniz.
6. Çocuğunuza Özel Bir Bilgisayar Vermeyin.
Çocuğunuzu kendisine özel bir bilgisayarla odasında yalnız bırakmak yerine ailenin tüm üyelerinin birlikte kullandığı bir bilgisayar kullanın. Bu bilgisayarı evin ortak alanlarından birine kurun ve çocuğunuzu bilgisayarla uzun süreler yalnız bırakmayın.
Çocuğunuzun cep telefonlarından sosyal medya girişlerini de kontrol edin. Paylaşımlarına bakabileceğinizi ona belirtin ve belirli aralıklarla kontrol edin.
Özetle çocuğunuzda gelişmesini istediğiniz sosyal medya bilincine sahip olun ki sizden öğrenebilsin. Çocukların güvenli ve sağlıklı etkileşimler kurabilmeleri için ebeveynlerinin düzenli iletişim kurmaları, çocuklarının sosyal medya kullanımını denetlemesi, çocuklarını yargılamadan ve yadırgamadan doğru kullanım şeklini öğretmeleri ve onları farklı etkinliklere yönlendirmeleri gerekir.
