İzmir Menemen’de bir köy okulunda görev yapan öğretmen Zeliş Kurt, 2019 yılı Küresel Öğretmenleri arasında yer aldı. dünya genelinde eğitim projelerine destek vermek üzere çalışma yürüten Hindistan merkezli AKS Education’ın organize ettiği “Küresel Öğretmen Ödül Komitesi”nin yaptığı değerlendirmede 2019 yılının “En iyi 10 öğretmeni” arasında gösterildi.

Eğitimine Bitlis Tatvan’da yatılı bölge okulunda başlayan Kurt, öğrencilik koşullarında yaşadıklarının meslek hayatına başlamadan kendisine ilham verdiğini belirtiyor. 10 yıldır çalıştığı köyde geliştirdiği projelerle hem kendisini geliştirdiğini hem de başka insanlarla tanıştığını vurgulayan Kurt, “Başka bir okulun ve öğretim sisteminin mümkün olduğunu” düşünerek, bazen kendi imkanları bazen de sponsorlar aracılığıyla aldığı eğitimleri sınıfına taşımaya ve bu yolla hem daha çok çocuğa hem de öğretmene ulaşmaya çalışıyor.
Çocuklar Okusun Diye..
Kurt’un ilk projesi “Çocuklar Okusun Diye” ismini verdiği, İzmir’deki halk kütüphaneleriyle görüşüp, gönüllü bir grup kurarak oluşturduğu bir faaliyet. Çocukların kütüphanelerde daha fazla zaman geçirmelerini sağlamak için okulda kütüphane oluşturan ve burayı bir oyun, yaşam ve paylaşım alanı haline getiren Kurt, kitapları da kampanyalarla aldığını belirtiyor.
Dolaplar için yollanan rafları da, meslektaşlarıyla birlikte monte etmiş. Çocukların rahat edebilmeleri için de velilerden minder dikmelerini rica etmiş. Kurt, “Küçük ama şirin bir kütüphanemiz var, öğrencilerle birlikte yaptığımız kuklalar da orada… Yemek pişirmek dahil, hemen her etkinliği yapabildikleri bir mekan” diyor.

Duvarsız Sınıflar, Özgür Çocuklar
Kurt’un bir başka projesi duvarsız sınıflar. Kurt “Ben çocukların sınıfın dışında olması gerektiğine inanan bir öğretmenim. Çocuklar, dört duvar arasında sınıfta bir şey öğrenemez, bizim sistemimiz çok yanlış. Biz de bu sistemde büyüdük ama benim çocuklarım böyle olmamalı diyerek bu eğitimi kullanmaya çalıştım. Çevresel tabanlı bir eğitim yöntemini benimsedim. Çocuğu çok bilindik tarihi yerlere götürmekten ziyade, önemli olan onu çevresiyle tanıştırmak. Köyde yaşıyor ama habitatını ne kadar tanımlayabiliyor? Örneğin çevremizdeki antik yerlere gittik. Kimsenin uğramadığı bir antik kent varmış mesela, oraya arkeolog bir arkadaşımı da çağırdım.’

Annemle Atölye Saati
Sınıfındaki on iki öğrencinin annelerini, on iki hafta boyunca sınıfa tek tek çağırarak “Annemle Atölye Saati” projesini de hayata geçiren Kurt, annelerin en güçlü yanlarını sınıfta öğrencilerle paylaştıklarını aktarıyor. Kurt, “Annelerimizi hafife almıyoruz, onların da güçlü yanları var. Mesela peynir yapım atölyeleri oldu, yoğurt yaptık, ekmek pişirdik, mandala atölyesi düzenledik. Amacımız ‘senin annen çok güçlü, senin annen seninle birlikte’ mesajları vermek. Önemli olan aslında çocukların annelerini tanımasıydı, anne çocuk bağını güçlendirmek önemli. Çünkü bizim en büyük sıkıntımız da bu, genel anlamda zenginin de, fakirin de, köylüsünün de, şehirlisinin de çocukla bağı zayıfladı. Bu etkinlikleri devam ettireceğim” diyor.
1800’lü yıllardan beri sıralarda oturuyoruz
“Sınıfa tabure aldım, belki bir farklılık getirir diye, çünkü masa ve sıralardan hepimiz sıkıldık. 1800’lü yıllardan, 2020’ye kadar masa ve sıralarda oturuyoruz. Her şey değişti, elimizdeki telefon değişti, evlerimiz değişti ama okul neden değişmiyor? Sıralar neden değişmiyor ve biz neden değişmiyoruz? Benim motivasyonum aslında çocukların güçsüzleşmesinden de kaynaklanıyor, çocuklar o kadar izole yaşıyorlalar ki…
Kadın Değişir, Dünya Değişir!
Zeliş öğretmenin bir başka projesi de “Kadın Değişir, Toplum Değişir” adını taşıyor. Bu çalışmanın hedefi çocukların annelerini okula çekebilmek. Zeliş Kurt projeyi şöyle anlatıyor. “Bir gönülle ekibi oluşturduk. Tüm köye yayıldı. Özellikle 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde farkındalık ve bilinçlenmeyi artırıcı etkinlikler yapıyoruz. Kadınlarımızın köyde yapmış oldukları ürünler var. Bu ürünleri pazara çıkardık. Kadınlarımız ürünlerini sattılar ve bu sayede aile bütçelerine de katkı sağladılar. Kadının gücüne çok inanıyorum. Çalışmalarla kadınların sosyalleşmesi adına güzel işler yaptık.”
Öğretmen değil, Öğrenciyim!
“Hep öğrenci olmayı, yurt dışını takip etmeyi, kendi sınırlarında kalmamalarını tavsiye ederim çünkü yaşam, kendi sınırlarımızdan ibaret değil. Çocuk ayırmaksızın, hepsini kucaklamalıyız ve hepsi için ayrı ayrı program tasarlamalıyız. Her çocuk özeldir ve farklıdır, bu yüzden bir müfredatın tüm çocuklara uygulanması doğru değil. Veliler de öğretmenleri yönlendirebilirler. Her şeyi öğretmen biliyor diye düşünmesinler, sınıftaki bazı işlere yardımcı da olabilirler. Öğrenci, öğretmen, veli ve okul birleşmeli ve çocuk buradan ayrılırken güzel bir çıktısı olmalı…”
Ödül Töreni Hindistan’da
Zeliş Kurt, dünya genelinden 12 binin üzerinde başvuru alan değerlendirmede yılın küresel öğretmenleri arasına girdi. 2019 Global Teacher Awards ödül töreni için 15 Eylül’de Hindistan’a davet edildiğini aktaran Kurt, “Ülkemi temsilen ödül törenine katılacağım. Kelebek etkisiyle attığımız küçük adımlar büyüyor. O küçük küçük adımlar sinerjiye dönüşerek beni bu ödülü almaya götürdü. Bu çalışmalarla sadece okulumu, köyümü değil civar köylerdeki okullara, ilçedeki öğretmenlere ve çocuklara ulaşmayı hedefliyorum.” diyor.
Bu yazının hazırlanmasında 24 saat gazetesinden Sultan Yavuz’un gerçekleştirdiği röportaj metninden, MEB kaynaklarından ve görsellerden faydalanılmıştır.