Psikoloji bilimi; öğrenme ve öğretme ortamlarının geliştirilmesi, etkili öğretim, öğrenmeyi destekleyen sınıf ortamları, öğrenci gelişimi için uygun değerlendirme yöntemleri gibi eğitim süreçlerinin önemli konularına ışık tutarak katkı sağlamaktadır.
Bu düşünceden hareketle, Amerikan Psikoloji Derneği (APA) tarafından yayımlanan Okul Öncesinden Lise Sona: Öğretmenler İçin 20 Temel Psikoloji İlkesi adlı el kitabı TEDMEM ve APA arasındaki işbirliğiyle Türkçe’ye kazandırıldı.
Gerek veliler gerekse eğitimciler açısından güncel ve önemli öneriler içeren bu yayında yer alan 20 ilkeyi ve açıklamalarını bir bölümünü sizlerle paylaşmak istedik. Kitapçığın tamamına ise TEDMEM sitesinden ya da sayfa sonundaki linkten ulaşabilirsiniz.
Serinin son yazısında Sınıf Nasıl Yönetilir? sorusunu yanıtlamayı amaçlayan ilkeleri bulacaksınız.
16. Sınıfta uygun davranışlara ilişkin beklentiler öğrenilebilir ve geçerliği kanıtlanmış davranış ilkeleri ve etkili öğretimle öğretilebilir.
Öğrencilerin öğrenme yeteneği akademik becerilerinden etkilendiği kadar, kişilerarası ve içsel davranışlarından da etkilenir. Öğretmen beklentilerine veya sınıf kurallarına uymayan öğrenci davranışları, öğretim başlamadan önce ortadan kaldırılması gereken önemsiz karışıklıklar olarak görülmemelidir. Tam tersine, öğrenmeye ve uygun sosyal etkileşime olanak sağlayan davranışlar her öğretim yılının başında öğretilmelidir.
17. Etkili sınıf yönetimi yüksek beklentiler ifade etmeye, olumlu ilişkiler geliştirmeye ve öğrenciler tarafından desteklenmeye dayanır
Hem sınıf hem de okul seviyesinde, etkili öğrenme ikliminin geliştirilmesi yapı ve desteğe dayanır. Yapı açısından düşünüldüğünde, öğrenciler sınıftaki davranışsal kuralları ve beklentileri açıkça anlamalı, bu beklentiler tutarlı bir şekilde uygulanmalı ve öğrencilere doğrudan iletilmelidir.
Hem etkili hem de kültürel olarak duyarlı olmak için, öğretmenler yüksek akademik ve davranışsal beklentileri karşılamaları için bütün öğrencilerini desteklemeye kendilerini adamalı ve öğrencileriyle güçlü, olumlu ilişkiler kurmalı ve bunu sürdürmelidir.
18. Biçimlendirmeye ve düzey belirlemeye yönelik değerlendirmeler farklı yaklaşımlar ve yorumlamalar gerektirirler
Öğretmenler öğrencilerini biçimlendirmeye yönelik değerlendirmeler yaparak öğrenmede önemli artışlara neden olabilir:
- Her bir dersin amacını öğrencilere açık şekilde aktarırlar.
- Öğrenmeyle ilgili bulgu toplamak için dersleri ve diğer sınıf deneyimlerini kullanırlar.
- Bu bulguları öğrencilerin ne bildiklerini anlamak için kullanır ve gerektiğinde öğrencileri yeniden yönlendirirler.
Biçimlendirmeye yönelik değerlendirmeler için ise şunlar önemlidir.Öğretmenler:
- Öğrencileri için hedef koymaya sistemli olarak odaklanırlar.
- Öğrencilerin bu hedeflere ulaşıp ulaşmadıklarını belirlerler.
- Gelecekte öğretimlerini nasıl geliştireceklerini düşünürler.
19. Öğrencilerin bilgi, beceri ve yetenekleri; nitelik ve doğruluk bakımından iyi tanımlanmış standartları olan değerlendirme süreçleriyle ölçülmelidir
Bir değerlendirme aracının geçerliliği sadece bir sayıdan ibaret değildir. Bu, çeşitli zaman ve durumları kapsayan, değerlendirmenin istenilen veya istenilmeyen sonuçlarını içeren sınav verilerinden yapılabilecek çıkarımların analizidir. Bu nedenle değerlendirme aracını gerçerliliği dört önemli soruyla olan ilişkisi üzerinden düşünülebilir:
- Ölçmek istediklerinizin ne kadarı gerçekten ölçülüyor?
- Ölçmeyi hedeflemediğiniz şeyler ne kadar ölçülüyor?
- Değerlendirmenin istenilen ve istenilmeyen sonuçları nelerdir?
- İlk üç soruya verdiğiniz cevapları savunmak için hangi kanıtlara sahipsiniz?
20. Değerlendirme verilerinin anlamlı olması net, uygun ve doğru yorumlamaya bağlıdır
Etkili öğretim; öğretmenlerin eğitim araştırmalarını bilinçli olarak kullanabilmelerine, verileri kendi sınıfları için yorumlayabilmelerine ve öğrencileri etkileyen değerlendirme verileri ve kararları hakkında aileler ve öğrencilerle etkin iletişim kurabilmelerine ciddi derecede bağlıdır.
Öğretmenler müfredat ve değerlendirme seçimlerini, bu kaynakların araştırma bulgularıyla desteklenip desteklenmediği ve farklı öğrencilerle kullanıma uygun olup olmadığı üzerinden değerlendirmelidir. Değerlendirme verilerini etkin şekilde yorumlamak için, öğretmenler kullandıkları her değerlendirmede aşağıdakilere yer vermelidirler:
- Değerlendirme neyi ölçmeyi amaçlamıştır?
- Değerlendirme verileri hangi karşılaştırmalara dayanır?
- Öğrenciler birbirleriyle mi karşılaştırılmaktadır?
- Yoksa bunun yerine öğrencilerin cevapları doğrudan öğretmen veya başkaları tarafından sağlanan kabul edilebilir ve kabul edilemez cevap örnekleriyle mi karşılaştırılmaktadır?
3. Bölüm: Öğrencilerin Öğrenmesi İçin Sosyalleşme Neden Önemlidir?